Przejawy ładu społecznego:
1. ograniczanie indywidualnej spontaniczności
2. komplementarność działań ludzkich
3. przewidywalność ludzkich zachowań
4. spójność norm wyznaczających porządek społeczny
5. ciągłość życia społecznego

Stanisław Ossowski - Koncepcje ładu społecznego:

Istnieją trzy podstawowe typy zachowania zbiorowego:

1. Członkowie zbiorowości zachowują się zgodnie z normami i wzorami utrwalanymi przez tradycję. Są to zachowania bezrefleksyjne.

2. Zachowania ludzi są rezultatem wzajemnego oddziaływania różnych ośrodków decyzji (jednostkowych i zbiorowych). Ma to miejsce w systemach wysoce zindywidualizowanych

3. Zachowania, którymi kieruje jeden ośrodek decyzyjny. Są to zachowania podporządkowane.
Trzem typom zachowań idealnych odpowiadają kolejno trzy koncepcje ładu społecznego:

1. Ład przedstawień zbiorowych – życie oparte jest na konformizmach, uregulowane przez tradycyjne zbiory charakterystyczne dla zbiorowości wiejskich i społeczeństw pierwotnych.

2. Ład policentryczny - równowaga społeczna osiągana jest automatycznie; w sposób automatyczny dopasowują się indywidualne obyczaje. Charakterystyczny dla leseferyzmu.

3. Ład monocentryczny - życie społeczne uregulowane jest przez centralne ośrodki decyzyjne; charakterystyczny dla biurokracji w której istnieje hierarchia stanowisk. Interferencja decyzji jest (teoretycznie) całkowicie wykluczona.

Bezinterferencyjny proces decyzyjny
Interferencja wielu ośrodków decyzji
Działania nieskoordynowane przez jeden wspólny ośrodek decyzyjny
- ład przedstawień zbiorowych
- ład policentryczny
Działania skoordynowane przez jeden wspólny ośrodek decyzyjny
- ład monocentryczny
- ład porozumień zbiorowych

Ład porozumień zbiorowych – współdziałanie zorganizowane.
Koncepcja Ossowskiego umożliwia rozważania nad powiązaniami politycznymi i ekonomicznymi oraz między życiem społecznym i politycznym.

Dezorganizacja:
Dezorganizacja może być opisywana w sposób obiektywny i subiektywny.
Obiektywny wymiar dezorganizacji (wymiar społeczny):

- przestępczość
- narkomania
- lekomania
- alkoholizm
- samobójstwa
- choroby psychiczne
- seksualne schorzenia dewiacyjne

Subiektywny wymiar dezorganizacji (wymiar psychologiczny):

Przekonania – np. bezsilności, gniewu, anomii, izolacji kulturowej i społecznej, samowyobcowania.
- odczucia
- oczekiwania

(more…)