👍 Zakres Socjologii Pracy

Zakres i Funkcje Socjologii Pracy

Socjologia Pracy (Pojęcie) – jest jednym z działów socjologii, specyficznym, zajmujacym się opisem i wyjaśnianiem zachowań społlecznych ludzi w procesie pracy , podczas produkcji dóbr i usług.

Socjologia Pracy (Przedmiot) – w szerszym tego słowa znaczeniu, zwiera socjologie przemysłu i obejmuje takie zakresy badań jak:

• a) Społeczne uwarunkowania, motywy i skutki pracy w ogóle
• b) Zakład pracy jako system społeczny, tzn. system grup i stosunków społecznych
• c) Konflikty społeczne i zjawiska dezorganizujące zakład pracy i ich przezwyciężanie
• d) Zakład pracy jako złożona część składowa życia ogólnospołecznego , będąca systemem na przykład społeczności lokalnej czy badanej branży.

Socjologia Pracy – w wezszym znaczeniu określana jest jako dział socjologii, który zajmuje się pracą jako procesem społecznym, wpływem warunków społecznych na motywy, przebieg, intensywność i wyniki pracy społeczeństwa oraz badaniem skutków, jakie praca wywołuje w strukturze, działania oraz rozwoju szerszych i węższych zbiorowosci.

Bada przede wszystkim zakład pracy jako miejsce, w którym procesowi pracy towarzyszą rozmaite zjawiska społeczne.
Zatem jej znajomość i stosowanie wyników jej badań może pozwolić na lepsze rozwiazywanie problemów związanych z gospodarką zasobami ludzkimi – ale nie tylko.

Funkcje Socjologii Pracy

• a) poznawcza (informacyjna) – prowadzenie badania aby poznać rzeczywistośc, bada stan życia społecznego
• b) wychowawcza – stosunki między grupami, co dzieje się w zakładzie, społeczeństwie, pokazywanie norm, informacje wpływają na nasze zachowania
• c) inzynierii społecznej– wpływanie na nasze działania (np. strajk), działanie posłuszne wedle woli osoby, która stosuje odpowiednie dzialania

Funkcje Badań Socjologii Pracy

1) poznawcza:

• – opisowa , jaki stan rzeczywistości, stan istniejący
• – wyjaśniająca, dlaczego mamy konflikty, dlaczego przyczyny, dlaczego produkcja spadła (względy społeczne) skutki konfliktow ( negatywne i pozytywne)

2) praktyczna (badawcza):

• – diagnoza, jaki stan
• – prognostyczna, co będzie w przyszłości
• – socjotechniczna, wpływanie na działania spłeczne, podpowiadanie
• – humanistyczna (wychowawcza)

Czym Jest Praca w Ujęciu Socjologicznym?

Używając określenia „praca” , należy pamiętać, że jest to nazwa wieloznaczna, używana w języku potocznym i w nauce w różnych znaczeniach:

• – fizyki
• – biologii
• – prakseologii
• – ekonomii

Praca w Ujęciu Socjologii – to każda celowa czynność społecznie użyteczna lub społecznie doniosla, zapewniająca określoną pozycję w społeczeństwie. Oznacza to, że nie kżda czynność jest pracą w zanaczeniu socjologicznym, chociażby pociągała za sobą znaczny wysiłek fizyczny. Pozycja społeczna to miejsce jakie każdy z nas zajmuje w strukturze społecznej. Socjologowie analizują pracę, zwracając uwagę na nastepujące momenty:

Jako czynność społeczna – praca jest czynnością społeczna, tzn. jej przygotowanie (ustalenie celów, środków i metod wykonywania) oraz jej tok realizacji, chociażby nawet dotyczyły skrajnie indywidualnych potrzeb jednostki, wywierają wpływ na dążenia, postawy i interesy grup do których jednostka należy.

Jako zaspokajanie potrzeb – jest prowadzona w celu ich zaspokajania (biologicznych, ekonomicznych., kulturalnych) lecz potrzeby te określane są przez strukturę i kulturę grup do których jednostka należy Jako wyznaczona struktura grupy- zarówno środki realizacji celów pracy, jak i metody posługiwania się nimi, niezależnie od rodzaju potrzeb jakie mają zaspokoić, są wyznaczone przez strukturę i kulturę grup do których jednostka należy Jako wymóg współpracy – niezbędna do realizacji wiekszości wykonywanych zadań jest współpraca wielu jednostek i grup rozproszonych w czasie i przestrzeni – planowa współpraca, koordynacj wysiłkow i kierowania przebiegiem ich czynnosci.

Metody Badań

Do najczęściej stosowanych metod badania socjologii pracy zaliczamy:

• – obserwację
• – wywiad
• – ankietę
• – pomiar socjometryczny
• – testy
• – metody mieszane i pośrednie

Etapy Postępowania Badawczego

Socjologia pracy opiera się na badaniach typu socjopsychologicznego. Badania tego typy sa procesem złożonym, na który składa się wiele czynnosci badawczych.

1. Postawienie Problemu Badawczego
Postawienie problemu , tzn. dokładne określenie tego, co badać, za pomocą jakich wskaźników je opisywać. Zasada organizujacą postepownie badawcze są cele i zadania zakładu pracy, któremu badania maja służyć.

2. Sformułowanie Hipotez (roboczych)
Związanych z przyjętym problemem, tzn. sformułowanie zadań, których prawdziwość chcemy zweryfikować lub zadań, w których chcemy uzyskac odpowiedź na pytanie o istniejące zwiazki i zależności między badanymi zjawiskami, wskazanie przewidywango syst. Zależnosci i pytań.

3. Gromadzenie i Opracowywanie Informacji
Określenie sposobu gromadzenia i opracowania interesujących informacji z punktu widzenia problemu badawczego i rozstrzygnięcie przyjętych hipotez, czyli wybór metody i przygotowanie narzędzi badawczych.

4. Charakteryzacja Obserwacji Jako Metodę Badań.

Obserwacja – zalicza się pozornie do metod powszechnie stosowanych, ponieważ większość z nas uważa, że ma określona wiedzę o zakładzie pracy zdobytą w rezultacie codziennych obserwacji funkcjonowania rozmaitych firm. Z naukowego punktu widzenia, obserwacje takie są jednak tylko postrzeganiem, które odrożnia się od obserwacji jako metody badawczej. Postrzeganie polega bowiem na uchwyceniu zmysłami faktów jakby niechcący. Receptory człowieka działają bez względu na jego wolę, a nawet wbrew woli, chłonąc wiele implulsów pochodzących z otaczającej rzeczywistości. Postrzeganie staje się obserwacją dopiero wtedy , gdy wpatrujemy się ,aby dać odpowiedź na z góry postawione pytanie. W rezultacie jest to metoda bardzo żmudna, czaso i pracochłonna.

Charakterystyka Wywiad, Ankieta i Pomiar Socjometryczny.

Wywiad – to metoda polegająca na przeprowadzeniu rozmowy z wybranym respondentem , w toku której probuje się uzyskać jego odpowiedź na pewien zestaw pytań.

Zalety

Daje możliwość obserwowania respondenta w jego reakcjach na zadane pytanie i pozwala określić motywy, potrzeby oraz aspiracje pracownikow

Ankieta – jest swoista, sformalizowana, pisemna forma wywiadu . Od wywiadu ankietę rożni tylko to, że odpowiedzi na postawione pytania sam badany rejestruje. Ankieta należy współczesnie do najczęściej używanych i nadużywanych technik badawczych.

Zalety

• szybkie tempo gromadzenia danych
• możliwość zebrania danych niedostępnych innymi technikami oraz zapewnienie anonimowości respondenta

Wady

W każdej zbiorowości istnieje spory odsetek osób nie będących w stnie należycie wypełnić ankiety, przy czym im ankieta jest trudniejsza, tym odsetek ten wzrasta.

Pomiar Socjometryczny – (zwany również testem socjometrycznym) jest metodą pozwalającą na stosunkowo szybki poznanie wzajemnych oddziaływań zachodzących między poszczególnymi członkami załogi w małych grupach pracowniczych, na przykład brygadach, sekcjach. Technika szczególnie przydatna w polityce kadrowej, jeśli chcemy kształtowac zespoły pracownicze, w których szczególną rolę odgrywają postawy współpracy i współdziałania. Pomiar socjometrycnzego.

Pozwala okreslić

• – zachowania i upodobania członkow grupy
• – zdolność grupy do realizacji zadań
• – strukturę społeczną grupy
• – zmiany ilościowe w niej zachodzące
• – rysujace się w grupie podziały
• – przedstawia indywidualne pozycje poszczegolnych czlonkow grupy
• – ułatwia wskazanie przywodców oraz członkow grupy nieakceptowanych